Một lược sử ngắn về Dòng Đứ Bà
Giờ ra chơi, Regina Mundi, 1962
Dòng Đức Bà bắt nguồn từ Pháp do chị Alix Leclerc thành lập vào năm 1597. Lớn lên trong một gia đình khá giả, quý phái, chị Alix nuôi một giấc mộng có tính cách cách mạng: trau nhồi trí tuệ cho các thiếu nữ thuộc mọi tầng lớp xã hội. Đối với chị, một người đàn bà nội trợ cần có đủ kiến thữc để giáo dục con cái và làm việc để giúp vào ngân khoản gia đình.Từ ước mộng này, Dòng Đức Bà đã nảy nở và thu hút được những thiếu nữ chuyên về ngành dạy học. Trường miễn phí đầu tiên thâu nhận học sinh phái nữ kém điều kiện đi học được mở tại Poussay, Lorraine, tại nước Pháp năm 1598.
DĐB thuộc dòng các nữ tu thánh Augustino đã nắm một vai trò quan trọng trong lịch sở Giáo Hội và nền giáo dục tại Việt Nam. Họ đã có mặt tại Việt Nam từ những năm đầu thế kỷ thứ hai mươi.
Vào khoảng thập niên 1930, dưới sự bảo trợ của Hoàng Hậu Nam Phương, một cựu học sinh của DĐB tại Paris, Pháp Quốc, và với sự nâng đỡ của thân phụ cô là Ông Nguyễn Hữu Hào, ba trường học dành cho phái nữ đã được thành lập tại Việt Nam. Đây cũng là công trình của mười hai nữ tu đầy dũng cảm đã rời đất Pháp từ hải cãng Marseille để đến Saigon bằng tàu thủy.
Trường học DĐB đầu tiên được xây dựng tại Việt Nam là trường Đức Bà Lâm Viên (Notre Dame du Langbian) vào năm 1935. Điều kiện xây cất trường này có phần khó khăn theo lời mô tả của một nữ tu, “ Chúng tôi vẫn chưa có nước máy nhưng chỉ cần một trận mưa rào là đủ nước để uống; chúng tôi chưa có điện nhưng có đủ ánh trăng soi.”
Hai năm sau, trường Đức Bà Mân Côi ( Notre Dame du Rosaire) được thành lập tại Hà Nội, và tiếp đó, trường Regina Mundi cũng mở cửa chào đón học sinh năm 1950.
Các nữ tu đầu tiên của DĐB-VN.
Hoàng Hậu Nam Phương
Sau Hiệp Định Geneva năm 1954, nước Việt Nam chia ra hai phần Nam và Bắc, trường Notre Dame du Rosaire bị chính quyền miền Bắc tịch thu. Lúc đó, các nữ tu tập trung sức lực vào hai trường NDL và RM ở miền Nam, và đỗ sức vào sứ mệnh giáo dục của họ. Họ cũng còn hỗ trợ và đồng hành với các dòng khác đang chớm nỡ như Dòng Mến Thánh Giá.
Sau năm 1975, hầu hết các tòa nhà và tài sản của DĐB bị tịch thu và thay đổi sở hữu. NDL trở thành Trung Tâm Đào Tạo cho trẻ em dân tộc thiểu số, và RM trở thành trường trung học Hồng Gấm. Tất cả các nữ tu ngoại quốc bị trục xuất ra khỏi Việt Nam. Các nữ tu VN họp lại thành những tổ nhỏ và nương tựa vào nhau để mưu sinh; họ tiếp tục dạy hay xoay qua những nghề trong ngành phục vụ khác. Tuy nhiên ngọn đuốc được thắp cách đây bao nhiêu năm vẫn tiếp tục rực sáng, và giấc mơ xưa vẫn còn được nuôi dưỡng trong lòng các nữ tu nhờ lòng dũng cảm và tận tụy của họ và sự tài trợ của Dòng Đức Bà tại Âu Châu và các cựu nữ sinh trong và ngoài nước.
Hai nữ tu trẻ tuổi ở RM.
Năm 1991, tại Khánh Hội, một xóm đông đúc ở Thành Phố Hồ Chí Minh, từ một chuồng heo bỏ hoang, Trung Tâm Tình Thương Ánh Linh I đã được thành lập. Lúc đầu, trung tâm thâu nhận những trẻ em vô gia cư bán ve chai, vé số ngoài đường. Với thời gian Trung Tâm Ánh Linh II được xây lên và được khánh thành năm 2005. Trung tâm này co đủ phương tiện và tiện nghi để đón tiếp 200 học sinh và còn có một tầng dành riêng cho sinh viên từ xa đến cư trú. Nhiều thế hệ học sinh tốt nghiệp từ AL II vẫ còn hát bài “Nơi đây là tổ ấm yêu thương của chúng mình” khi các em trở về thăm trường cũ.
Dần dần nhiều nhà nuôi trẻ được mở ra xung quanh AL để cho các người mẹ có con dại được rảnh tay đi làm. Cũng vào khoảng thời gian đó, năm 2010, tại miền Hậu Giang nơi nước lũ quanh năm khiếncác em gái phải ở nhà nhường vé qua đò cho các anh hay em trai, lưu xá Thạnh Anh đã được thành lập và tiếp nhận khoảng 200 học sinh phái nữ, tạo nên một chỗ ở an toàn, hướng dẫn cho các em về đường học vấn cũng như thủ công, may vá, hướng nghiệp…
Ngày nay Dòng Đức Bà vẫ tiếp tục là một cộng đồng đầy năng lực, làm việc trong tinh thần hy sinh phục vụ giúp đỡ các trẻ em và các thiếu nữ sống trong điều kiện khó khăn theo lý tưởng của chị Alix Leclerc.